#सहजोक्त~ भाग ५.

 

सुग्रीवेशः कटी पातु सक्थिनी हनुमत्प्रभुः ।

उरू रघूत्तमः पातु रक्षःकुलविनाशकृत्‌ ॥5॥

सुग्रीव वानर  हा  रामाचा भक्त होता. सुंदर मान असलेला तो सुग्रीव. डोके व धड यांना जोडणारा जरासा उंच व निमुळता , सडपातळ भाग म्हणजे मान . मान जशी सडपातळच उत्तम व तेच स्वास्थ्याचे लक्षण होय.  तशीच कंबरही कंबरच असावी कमरा नको.  कटी म्हणजे कंबर .   कंबरेचा आकार जसजसा  बेढब होत जातो तसं तसं स्वास्थ्य अवघड होत जाते. कंबरेचे (म्हणजे स्वस्थयुक्त शरीरातील कटीचे) रक्षण सुग्रीवाचा ईश , श्रीराम यांनी करावे. 

सक्थि म्हणजे नितंबांच्या खाली जोडून असलेला सांध्यापासून तर गुडघ्याच्या मागच्या बाजू पर्यंतचा पायांचा भाग .  डोक्यानंतर सर्वात जास्त भार पेलणारा भाग हाच असतो. रामाच्या वानरसेनेतही अतिशय जबाबदारीचे काम हनुमंताने सहज पार पाडले होते. तर शरीराच्या हा भागाचे रक्षण हनुमानाच्या प्रभुरामाने करावे. 

उरु म्हणजे गुडघ्याच्या वरचा पायांचा समोरचा भाग . (मागचा भाग सक्थीमध्ये येतो) मराठीत आपण मांडी म्हणतो . रक्ष म्हणजे राक्षसांचा विनाश करणारा रघुकुलभूषण राम , माझ्या मांड्यांचे रक्षण करो. 

©डॉ. प्रज्ञा देशपांडे.