आजकाल ग्राहक-जागृतीमुळे मालावर/पदार्थांवर/अौषधांवर त्यातील घटक असेच सविस्तर लिहिले असतात. मात्रा सांगितली असते , निर्माण करण्याची तारीख , कंपनी वगैरेंचा उल्लेख असतो.
जुन्याकाळातील धार्मिक वाङ्मयात हा मंत्र कोणी रचला ? मंत्राची देवता कोण ? मंत्राचा रक्षक कोण ? छंद कोणता ? मंत्राचा विनियोग कोणी करावा ? मंत्राने काय काय फायदे होतात ? चुकीचा झाल्यास काय दोष होतात ? वगैरे सविस्तर दिले असते.
कालपर्यंत संपूर्ण शरीराच्या अवयवांचे नाव घेत रक्षण करणारा विशिष्ट र‍ाम यांचे वर्णन झाले.
आता या कवचाची फलश्रुती म्हणजे कवचाने काय फायदा होतो ते वर्णिलेले श्लोक इथून पुढे पाहू या.
एतां रामबलोपेतां रक्षां यः सुकृती पठेत्‌ ।
स चिरायुः सुखी पुत्री विजयी विनयी भवेत्‌ ॥7॥
ही रामाच्या शक्तीने युक्त असलेली रक्षा (रामरक्षा) जो पुण्यवान (सुकृती) व्यक्ती वाचेल , तो दीर्घायुषी , सुखी , पुत्रांनी युक्त , नेहमी विजयी न् विनयशील असा होईल , असा या श्लोकाचा अर्थ आहे.
सुखी हा शब्द मोठा छान आहे. ज्याच्यात सुख अन्तर्भूत आहे तो सुखी. सुखाने युक्त तो सुखी. ख म्हणजे अवकाश. अवकाश म्हणजे व्यक्तीच्या अंतर्बाह्य अवती-भवती असलेली मोकळी जागा. हे अवकाश जेव्हा सुष्ठु म्हणजे चांगले असते तेव्हा सुख लाभते. म्हणजे सुख ही व्यष्टिसंकल्पना नाही . व्यक्ती भोवतीची समष्टी चांगली असली की सुख लाभते.
र‍ामरक्षेने सुख लाभते , ते केवळ वाचकालाच नाही तर त्या वाचकाच्या अवतीभवती असणा-यालाही.
विनयी म्हणजे नम्र , विद्याविभूषित , आत्मनिर्भर म्हणजे एकूणात परिपूर्ण विकसित व्यक्तिमत्व असलेला .
तर रामरक्षा कवचाने हे ठळक फायदे होतात.
©डॉ. प्रज्ञा देशपांडे.
No comments:
Post a Comment