#सहजोक्त.

ये नाम केचिदिह न प्रथयन्त्यवज्ञां
जानन्ति ते किमपि तान् प्रति नैष यत्नः।
उत्पत्स्यते तु मम कोऽपि समानधर्मा
कालो ह्मयं निरवधिः विपुला च पृथ्वी।।
भवभूतीच्या उत्तररामचरितम् मधील हा श्लोक निराश परिस्थितीतही आशावाद जागवणारा विचार मांडतो. श्लोकाचा अर्थ असा की जे कोणी आमचा अवमान करतात त्यांनी हे समजून घ्यावे की त्यांच्यासाठी आम्ही हे करीतच नाही अाहोत. काळ अनंत आहे न् पृथ्वी विपुल आहे.नक्कीच माझ्या सारखा समानधर्मी उत्पन्न होईलच.
 भवभूती सारख्या महाकवीला असं कां म्हणावेसे वाटले असेल ??
नागपुरात जुन्या पिढीत डॉ.ब.स.येरकुंटवार नावाचे प्रखर विद्वान होते. विद्वत्ता न् लोकप्रियता नेहमीच समप्रमाणात असेल असे नाही . किंबहुना व्यस्तप्रमाणात अधिक असते. ब.स. येरकुंटवारांच्या विद्वत्तेच्या पासंगालाही न पुरणारे अनेक जण त्याक‍ाऴी विद्वत्प्रिय होते.
अंबादास शास्त्री पांडे म्हणजे पांडे गुरुजी,गाढे वैय्याकरणी. कोणत्याही संस्कृत विद्वानाने नतमस्तक व्हावे असे व्यक्तिमत्व. विद्यादान(कोणतेहि  शुल्क न घेॆता) करण्याचे व्रत त्यांचे. सायंकाळी चार ते सहा कोणीही विद्यार्थी आला तर त्याला समभावाने शिकवणार. नुकतेच संस्कृत  शिकणा-या लहानग्यापासून तर सेवानिवृत्तीला आलेल्या प्राध्यापकांपर्यंत कोणीही आले तरी तितक्याच जिव्हाळ्याने शिकवणार. निस्पृह न् प्रसिद्धी पराङ्मुख ऋषितुल्य व्यक्तिमत्त्व . कधीच कोण्या विद्वत्सभेत वा चर्चासत्रात गेले नाहीत.
असे अनेक सरस्वतीपुत्र अज्ञात राहून ,लक्ष्मीकडे पाठ करून केवळ ज्ञानसाधना करीत असतील ; माहित नाही.
आज सोशलमिडियामुळे व्यासपीठांचा सुकाळू झाला आहे. जेवढे बहुसंख्य व्यासपीठं त्याहून अधिक शब्दप्रभू ,महाकवी ,रससिद्ध लेखक ,युगातील थोर कलाकार ,नटसम्राट वगैरे वगैरे निर्माण झाले आहेत.अनेक समूह ,मंच ,संस्था सुरू होऊन सुजाण ,संवेदनशील ,रसिक ,दर्दी श्रोते ,प्रेक्षक  ,प्रोत्साहन देणारे ,दाद देणारे आश्रय दाते तयार झाले आहेत. हे सारे असून देखील काही तरी  कमी आहे.
गट-तट ,कळप-कोंडोळे करून ,"अहो रूपम् अहो  ध्वनिः ।" करत असतात. अशा व्यासपीठांच्या ठेकेदाराशी जुळून घेतले तर मग तुम्ही  महान् ! नाही तर कस्पटासमान !! मानव हा सामुहिक प्राणी आहे. त्याचा हा परिणाम असेल काय ? ठेकेदारांना अमान्य असलेल्यांमध्ये प्रतिभेचा दुष्काळ असतो कां? सतत झगमगाटच दिपवण्यास हवा कां ? संथ ,सोज्वळ,मंद ज्योत कुचकामीच ठरावी कां ? प्रश्न.प्रश्न .प्रश्नमालिका !!!
भवभूतीच्याही वेळी असेच असेल कां ??
©डॉ. प्रज्ञा देशपांडे.

#शब्दचिंतन .

आज लिहिता लिहिता "सोज्वळ"शब्द आला.
हा शब्द मला खूप आवडतो. मराठमोळा सात्विक शब्द . सोज्वळ म्हटलं की घरंदाज ,नीटस ,शालीन असे व्यक्तिमत्व डोळ्यासमोर येते.
सोज्वळ शब्द कसा तयार झाला असेल ? विचार करु लागली. सोप्पा शब्द आहे तसा हा.
स+उज्वळ  असा मूळ शब्द . उज्वळ हा उज्ज्वल शब्दाचे मराठी रूप. उद्+ज्वल् असा मूळ धातू. उज्ज्वल शब्दाचे अजून एक मराठी रूप म्हणजे "उजळ". "ती रूपाने उजळ आहे",या वाक्यातील उजळ शब्द बरं ! 'उजळल्या खूप ज्योती' मधले क्रियापद नाही.
तर सोज्वळ म्हणजे उज्ज्वलते सह ; असा मूळ शब्दानुसार अर्थ होईल . पण रूढार्थ जास्त प्रभावी आहे म्हणून मराठीच्या सोज्वळतेला बाधा नको. सोज्वळ शब्द उजळपणे वापरायला हरकत काय ?
©डॉ. प्रज्ञा देशपांडे.

#सहजोक्त.

बरेच वर्षांनी बाबांसह प्रवासाचा योग आला. विमानतळावर प्रतीक्षारत होतो. बाबा सांगू लागले की लहानसा सिद्धू (त्यांचा नातू ,प्रबोधचा मुलगा ) सहज सराईतपणे विमान प्रवास करतो. त्याला बेट्याला सवय झालीय ,आमच्या वेळी नव्हतं असं . विषय निघाला ,गप्पा सुरु झाल्या. म्हटलं ,"बाबा  ,आजकाल विमान ,हॉटेल फारच कॉमन आहे . आमच्या लहानपणी तुम्ही आम्हाला रेंगीतून प्रवास करवायचे ,छकड्यातून गावी न्यायचे हेच सुख आज पारखे झाले आहे. आताशा हवेत कोणीही उडू शकतात पण किती जणांना जमिनीवर पाय रोवून चालण्याचे सुख मिळालेय ,मिळतय ,तेच खरे नशीबवान  होय."
बाबा म्हणाले ,"खरय ,जेही समोर आहे त्याचा समाधानाने उपभोग घेणे हेच खरे जीवन!"
त्यांना मग मिलर अॉफ द डे कविता आठवली . ती त्यांनी म्हणून दाखवली. या वयातही बाबांचे पाठांतर आश्चर्यकारक आहे. ती कविता अशी

The Miller of The Dee :
There dwelt a miller, hale and bold,
Beside the river Dee ;
He worked and sang from morn till night-
No lark more blithe than he ;
And this the burden of his song
Forever used to be :
“I envy nobody no, not I -
And nobody envies me !"
“Thou’rt wrong, my friend," said good King Hal,
“As wrong as wrong can be ,
For could my heart be light as thine,
I’d gladly change with thee.
And tell me now, what makes thee sing,
With voice so loud and free,
While 1 am sad, though 1 am king,
Beside the river Dee?"
The miller smiled and doffed his cap,
“I earn my bread," quoth he ;
“I love my wife, I love my friend,
I love my children three ;
1 owe no penny 1 cannot pay,
1 thank the river Dee,
That turns the mill that grinds the corn
That feeds my babes and me."
“Good Friend," said Hal, and sighed the while,
“Farewell, and happy be ;
But say no more, if thoud’st be true,
That no one envies thee ;
Thy mealy cap is worth my crown,
Thy mill my kingdom’s fee ;
Such men as thou are England's boast.
O Miller of the Dee.

या कवितेच आशय कळून मला भर्तृहरीच्या नीतिशतकातील  पुढील श्लोक आठवला .

वयमिह परितुष्टा वल्कलैस्त्वं दुकूलैः
सम इह परितोषो निर्विशेषो विशेषः।
स तु भवति दरिद्रो यस्य तृष्णा विशाला
मनसि च परितुष्टे कोऽर्थवान् को दरिद्रः॥

खरच या जगात श्रीमंत-गरीब ,
स्टँडर्ड-फालतू ,हायफाय-बेकार असे भेद वरपांगी आहेत .  खरा भेद एकच ! मनातून  तृप्त-शांत  अाणि मनातून अतृप्त-बेचैन .
बाकी मिलर अॉफ द डी काय किंवा वल्कलातील संन्यासी काय ? राजाहून तेव्हाही श्रीमंत होते ,आहेत न्  कायमच रहातीलही.
©डॉ. प्रज्ञा देशपांडे.

#चित्रकविता.

#चित्रकविता.
असे दूर तेथे भुईचा किनारा
नभाला उरी जेथ कवळी धरा
तसा स्पर्श तुझा बिलगी मनाला
नसूनि समीप जिवीच्या साजणा॥१॥
रात्रीतूनि ज्या ऊषःकाल समया
कळ्यांचे उमलून फूलांमध्ये ह्या
हळुवार स्पर्शे रविकिरणांच्या
हलकेच  रूपांतर होई पहा ॥२॥
तसे माझिया  रे मनमोग-याला
खुलवी इशारा तुझा राजसा हा
गंधाळूनि मग त्या अंतःकुपीला
स्मृतिगंध दरवळे आसमंता ॥३॥
तुझे माझिया सवे नित होता
मनोमिलन जे स्वप्नीलसे 
धरेच्याही अंगी दिसे तृप्तता
अन् नभाच्या मनाला असे पूर्णता ॥૪॥

©डॉ.प्रज्ञा देशपांडे

#चित्रकविता.

#चित्रकाव्य.
श्रद्धायुक्त जगण्या इतका  विश्वास देशील ना ?

अंतर्मन तृप्त होईल इतका  घास देशील ना ?

 नित्यानंदे उपभोगावा इतका  श्वास देशील ना ?

 तुझेच नाव शेवटी येईल ,इतका  ध्यास देशील ना ?

सर्व मागण्या पूर्ण करशील इतका  त्रास मी देऊ ना ?।१॥
© डॉ. प्रज्ञा देशपांडे. 

#चित्रिविता.

#चित्रकविता.
हळु मिटावे डोळे ,तुला साठवून या  हृदयात
मुखातून ते नाव स्फुरावे अंगी भिनल्या श्वासात
देहाचे या चंदन व्हावे  झिजूनी तव स्मरणात
तुझ्यामध्ये मी विलीन व्हावे सहज या रमणात ॥१॥
©डॉ. प्रज्ञा देशपांडे

#चित्रकविता.

#चित्रकविता.

जेव्हा कधी कानी अंतरीची साद येते
 हृदयातील शब्दसुम अोठातून  उमलते  ॥
रचणे नसते  केवळ, ते तर स्फुरणे असते
हळूवारपणे  चिरंतनाक्षरातून उरणे असते ॥
निमित्त टिकावू नसेल तर शब्दांना  सूज येते
अद्वैतचिंतनाने मात्र शब्दमधुर बाळसे धरते ॥
काव्य-साहित्य सारं काही त्याचेच रूप असते
स्वतःहून स्वतः गवसल्याची ती  खूण असते ॥
खुशाल म्हणोत बापडे कोणी साहित्यरचना त्याला 
पण तो असतो प्रतिसाद दिलेला सादेला आतल्या ॥ 
©डॉ. प्रज्ञा देशपांडे.

#चित्रकविता

तू-तूू-मी -मी

तू म्हणजे फ़ॅक्टचा पुतळा
तू म्हणजे वास्तवाचा मेळा
मी काय फँटसीची माळा
मी स्वप्नांचा पसारा ॥१॥
तू अफाट कर्तृत्ववान्
तू आहेस रे महान्
मी फावल्या वेळेचा मान
मी रिकामी नि लहान॥२॥
तू अथांग आकाश अनंत
तू दयाळू कृपावंत
मी क्षणिक सुखाची उसंत
मी शांत ,निवांत ,संथ ॥३॥
©डॉ. प्रज्ञा देशपांडे.
नागपूर

#सहजोक्त.

#शब्दचिंतन.
बरेच दिवसात खरे तर शब्दचिंतन केलेच नाही. वेगवेगळ्या कामात गुंतले असल्यामुळे डोक्यात आलेल्या शब्दांवर विचार करायला जमतच नव्हते.
माझ्या ब्लॉगचे नियमित व चिकित्सक वाचक डॉ.राहुल यांच्याशी बरेचदा शब्दांबद्दल चर्चा होते. अशाच एका चर्चेतून आजचे शब्दचिंतन करीत आहे.
'ख' हा  एकाक्षरी शब्द आहे.  शब्दकोशात त्याचे अनेक अर्थ दिले आहेत. जसे सूर्य, आकाश,   स्वर्ग,   ज्ञानेंद्रिय , नगर , क्षेत्र , अनुस्वार ,बिंदु , शून्य , छिद्र ,    पोकळ ,  मानवी शरीराची नऊ द्वारं , जखम ,   आनंद , ज्ञान ,  ब्रह्मा इत्यादी.
वर दिलेले अनेक अर्थ असूनही ख म्हणजे आकाश हेच जास्त प्रचलित आहे.
खग  = आकाशात गमन करणारा
खेचर = चआकाशात फिरणारा
इत्यादी शब्द प्रसिद्ध आहेतच.
शंख ,सुख,दुःख  या शब्दात येणा-या 'ख'चा अर्थ काय ?  हे शब्द कसे तयार झाले असतील ?
डॉ.राहुल   त्यांनी सुख-दुःख या शब्दां विषयी  त्यांचे विचार मांडले . त्यांच्या मते सुख म्हणजे आपल्या भोवती  सकारात्मक आकाश तयार होणं तर त्याच्या विपरीत दुःख होय. आपल्या भोवतीचे आकाश शमन (शांत) करणारा  तो शंख.
मी वैय्याकरणी नाही. तसेच शब्दकोशात अशा व्युत्पत्त्या दिसत नाहीत. त्यामुळे खरोखर या शब्दांची व्युत्पत्ती काय असावी बरे ? हा प्रश्न अजून मला अनुत्तरीतच आहे.  शिवाय राहुल यांचे मत  आशयाच्यानुसार एकदम नकारण्या योग्य वाटले नाही.
या त्यांच्या मतामुळे " ख" बद्दल सखोल विचार करावा असे निश्चितच वाटले.

©डॉ. प्रज्ञा देशपांडे.

#सहजोक्त.

कोण कोणापासून काय प्रेरणा घेईल ,हे सांगता येत नाही. गेले अनेक वर्षे मी लिहिते आहे. खरं मी आधी लिहीत नव्हते. एक दिवस अचानक मराठी भाषा या विषयावर लिहून काढलं . तरूण भारतात पाठवलं . चक्क छापून आलं . डॉ. के.रा.जोशींसारख्या विद्वानांनी कौतुक केलं ,हुरुप वाढला न् लिहिती झाली. बरेच वर्षे व विविध नियतकालिकांतून दैनिकातून लेखन केले आहे ,करते आहे. संस्कृतची पुस्तके लिहिली.
एक दिवस सागरने मला ब्लॉग सुरु करून दिला न् मी ब्लॉग लेखक झाले. दैनिकात देण्यापेक्षा ब्लॉगवर प्रकाशित करणं सुटसुटीत वाटू लागले.
सहजोक्त , शब्दचिंतन ,चिंतन ,चित्रकविता या अशा शीर्षकांतर्गत लेखन करू लागले.
लेखन ही माझी ऊर्मी आहे. जेव्हा जसं सुचलं तसं लिहिते. फार ठरवून नसते. अगदी सहज ,आतून आलं की लिहिते.
माझ्या लेखनाने मला तर अभिव्यक्त होण्याचा आनंद मिळतो. वाचकांनाही लेख वाचून आनंद होतो. माझं लेखन वाचून अनेक जणं लिहिती झाली ,ही गोष्ट अधिक आनंद देणारी आहे. काही  जणं ब्लॉगही लिहू लागले. काही जणांनी ते मोकळेपणाने मान्य केले .तो त्यांच्या मनाचा मोठेपणा. मला आनंद यातच की लेखन-वाचन संस्कृतीला जरा हातभार लावण्याचे भाग्य मला मिळाले.
काल सुखद धक्का मिळाला ;जेव्हा मी फेसबुक बघत होते...सहजोक्त शीर्षक दिसले !!! माझी मैत्रिण न् नियमित वाचक सुनिता  हिने छोटंसं ललित मनोगत लिहिलं ; तेही सहजोक्त शीर्षकाने ! कॉमेंटमध्ये तिने सांगितलेही की तुमच्याच प्रेरणेने !!!
कल्पकतेचे,शैलीचे ,आशयाचे ,विचारांचे,लेखनाचे ,शीर्षकाचे , कौतुक होणं  ,प्रसार होणं ,अनुकरण होणं  ही खचितच गौरवास्पद बाब आहे.
अन् याबाबतील मी फारच सुदैवी आहे.
©डॉ. प्रज्ञा देशपांडे. 

#सहजोक्त.

#सहजो्क
तीन सव्वातीनची वेळ.नागपुरी उन्हाळ्याची टळटळीत दुपार. कॉलेज संपवून मी शांयपणे कारने घराकडे यायला निघालेली. सवयीचा रस्ता. उन्हामुळे वर्दळ कमी. गाणे ऐकत सावकाश गाडी चालविण्याचा माझा शिरस्ता.  जाटतरोडी भागातील बुद्धविहारापाशी चारपाच गावराणी कुत्रांचा गोंगाट सुरु होता. मला वाटलं ,आपापसात भांडत असतील. पण बघितलं तर ते सगळे मिळून एका बकरीच्या छोट्या पिल्लाच्या मागे लागले होते. न् ते पिल्लू जिवाच्या आकांताने अोरडत पळत होते. कुत्रे त्याच्या मागेच. माझी कार जरा समोर गेलेली. मी करकचून ब्रेक दाबले. कार बंद केली. बघते तर समोर एक व्यक्तीही बाईक वळवतच होता त्या पिलाच्या केविलवाणा अावाज ऐकून . तोच म्हणाला ,"ताई ,थांबा तुम्ही ,मी बघतो".
मी थांबून बघतेय.
 ते दोन ते तीन मिनिटं .....माझा थरकाप उडालेला. भयंकर क्रौर्य दिसलं त्या जनावरांमध्ये... .बघवत नाही असं अमंगळ, हिंसक दृश्य....
 मी थांबलेलीच होती. वस्तीतले काही जण धावले न् कुत्रांना पिटाळून लावले. ते बघीतले न् मी परत निघाली माझ्या घराकडे.
 माझ्या साठी हे सारं अकल्प ,अघटितन् आकस्मिकच होते. अजूनही त्या पिलाचा भेदरलेला चेहरा डोळ्यासमोर येतो न् भयग्रस्त ,असहाय वाटतं......
 कोणत्याही निरागस जीवाला सुखाने जगता यावे हीच नियंत्याला प्रार्थना !
 ©डॉ. प्रज्ञा देशपांडे.

#सहजोक्त.

#सहजोक्त.
केवढे हे क्रौर्य! - ना.वा.टिळक
मला जे काही मोजके कवी आवडतात ,
त्यात ना. वा. टिळक हे एक आहेत.
 संस्कृतप्रचूर शब्द असूनही कविता बोजड न होता तरल संवेदनशील असणं हे त्यांचं वैशिष्ट्य. टिळकांच्या काही कविता मनाला भिडतात. टिळकांच्या कवितांशी परिचय झाला तो माझ्या बाबांमुळे. त्या कवितांचे रसग्रहण न् बाळपणीच्या आठवणी हे एक अतुट मिश्रण आहे.

आमच्या लहानपणी  टिव्ही ,सोशलमिडिया नव्हते हे आमचं सुदैवच !  उन्हाळ्यात परीक्षा संपल्यावर आम्ही भावंड खेड्यावर जात असू. तिथे  वीजही अनियमित असे. सकाळ ,संध्याकाळ  (दिवेलागणी पर्यंत ) आम्ही ,गावात ,देवळात ,शेतात मनसोक्त हुंदडायचो. पण दुपारी मात्र आई घरातच ठेऊन घेत असे. मग अष्टाचंगापो ,व्यापार ,पत्ते असे खेळ घरबसल्या खेळायचे. गाण्याच्या ,गावांच्या नावांच्या भेंड्या खेळायचे. नाव-गाव-वस्तु-प्राणी-अडनाव हा खेळ खेळायचा. कधी कधी बाबा गोष्ट सांगायचे.
घरात एका अोसरीत ,शेतातील आमराईतील आंब्यांचा माच पसरलेला असे; तर एका बाजूनी कांदे पसरलेले असे. माचातून आज रस करण्या योग्य आंबे वेगळे काढणे हे ही मुलांची सकाळची कामं .  तसेच कांदे फेरणे ,म्हणजे खालचे वर करुन जास्तीची साल काढणे हे दुपारचे काम. वेळ जात नाही ,बोअर होतं ; हे शब्दच आमच्या गावी नव्हते.
एकदा आंब्याचा रस ,बटाटेवडे ,वरणभात , भाजीपोळी असं मनाजोग  जेवण झाल्यावर आम्ही तिघं भावंड ,बाबांच्या कुशीत अोसरीत दुपारी पाळण्यावर आडवे झालो. बाबांना त्यादिवशी काय सुचलं ,माहित नाही .त्यांनी टिळकांची एक कविता म्हणून दाखवली.ती कविता इतकी भावस्पर्शी होती की ती ऐकून आम्ही रडायलाच लागलो. पुढे दोनतीन दिवस त्या कवितेचा प्रभाव मनावर होता.
 बाबांची ती स्पष्ट आवाजातली वृत्ताच्या चालीतील  कविता आजही कानात जशीच्या तशी जाणवते.

क्षणोक्षणी पडे, उठे, परि बळे, उडे बापडी,
चुके पथहि, येउनी स्तिमित दृष्टिला झापडी.
किती घळघळा गळे रुधिर कोमलांगातुनी,
तशीच निजकोटरा परत पातली पक्षिणी.

म्हणे निजशिशूंप्रती, अधिक बोलवेना मला,
तुम्हांस अजि अंतीचा कवळ एक मी आणला,
करा मधुर हा! चला, भरविते तुम्हा एकदा,
करी जतन यापुढे प्रभु पिता अनाथां सदा!

अहा! मधुर गाउनी रमविले सकाळी जना,
कृतघ्न मज मारतील नच ही मनी कल्पना,
तुम्हांस्तव मुखी सुखे धरुन घांस झाडावरी
क्षणैक बसले न तो शिरत बाण माझ्या उरीं

निघुन नरजातिला रमविण्यांत गेले वय,
म्हणून वधिले मला! किती दया! कसा हा नय!
उदार बहु शूर हा नर खरोखरी जाहला
वधुनी मज पाखरा निरपराध की दुर्बला!

म्हणाल, भुलली जगा, विसरली प्रियां लेकरां
म्हणून अतिसंकटे उडत पातले मी घरा,
नसे लवहि उष्णता, नच कुशीत माझ्या शिरा,
स्मरा मजबरोबरी परि दयाघना तो खरा.

असो, रुधिर वाहुनी नच भिजो सुशय्या तरी
म्हणून तरुच्या तळी निजलि ती द्विजा भूवरी.
जिवंत बहु बोलकें किति सुरम्य ते उत्पल,
नरे धरुन नाशिले, खचित थोर बुध्दिबल.

मातीत ते पसरिले अतिरम्य पंख,
केले वरी उदर पांडुर निष्कलंक,
चंचू तशीच उघडी पद लांबवीले,
निष्प्राण देह पडला! श्रमही निमाले!

शालेय शिक्षणात  ही कविता आम्हाला नव्हती. पण यातील कही कडवे स्वभावोक्ती,यमक ,वृत्ताचे उदाहरण म्हणून काही कडवे मात्र चाफेकर बाईंनी शिकवले होते.
नेटवर काही संदर्भ शोधताना अवचित ही कविता दिसली अन्  डोळ्यासमोर सारं तराळले.
©डॉ. प्रज्ञा देशपांडे.

#चित्रकविता.

#चित्रकविता

*दगडाला देव मानलं*
तरी  ठेच लागणं नाहीच सुटणार .

कधी पाझरला जर तो
.तृषा अनेकांची शमवणार

कोरले त्याला छिन्नी हातोड्याने
तर सुबक मूर्ती  घडेलही

पण दगडाचेच हृदय त्याचे
कधीच  धडधडणार नाही
कधीच स्पंदणार नाही....?


© डॉ. प्रज्ञा देशपांडे.

#चित्रकविता.

#चित्रकविता.

मिलन अपुले अजून स्मरते
 आजच घडले असे भासते
स्मृतीतुनि नि भासातूनि जे
मनःपटलावर चिर कोरले

 सारे विश्वही शून्य जाहले
निराकार जे आकारी आले
संसार म्हणा वा माया असू दे
भास हा जरी, वास्तव वाटे

क्षणी विश्व हे हरवून गेले
नवे असे जे काही गवसले
तू-मीपण  ही लयास गेले
जेथ मनांचे मिलन घडले

बीज नुरोनि वृक्ष होतसे
थेंबातून जलाशय साचे
तैसे मीपण त्वात मिळाले
द्वैतातुन अद्वैत जाहले

©डॉ. प्रज्ञा देशपांडे.